Deze week staat de scabiosa van kwekerij Damen in de spotlights van het FloraPodium. Pieter Damen teelt zes soorten uitzonderlijk grote scabiosa op zijn kwekerij in Hillegom. Zowel hij als zijn vrouw Annemieke hebben hun passie gevonden in het kweken van bloemen, waarbij ze allebei zo duurzaam mogelijk telen erg belangrijk vinden. Dit houdt in oog hebben voor mens en natuur.

Annemieke heeft een pluktuin die zij gestart is in 2009, met als hoofdreden om mensen kennis te laten maken met bloemen van het seizoen. Haar kwekerij is ondertussen volledig biologisch is en Skal gecertificeerd. We hebben haar pluktuin uitgebreid toegelicht in de duurzame week van het FloraPodium.

Scabiosa caucasica ‘Davida’

Scabiosa’s (ook wel druifkruid genoemd), zijn zeer geliefd bij vele soorten insecten. Dat maakt ze gelijk bijzonder, omdat de meeste planten maar één soort insect aantrekken. Er zijn verschillende Scabiosa soorten. Zo is er een eenjarige en meerjarige variant, die beide op een eigen wijze worden geteeld en vermeerderd. Ook in uiterlijk verschillen deze soorten van elkaar. Het eenjarige bloemetje is in verschillende aparte kleuren verkrijgbaar, waaronder roze, heel donker paars en rood. De meerderjarige soort is er alleen in het wit tot het paarse spectrum te verkrijgen. Onder het kopje teelt zie je hoe deze soorten eenjarige en meerderjarige soorten qua teeltwijze van elkaar verschillen, en de uitdagingen die Pieter daarbij heeft.

De Scabiosa is een uitermate geschikte bloem binnen de huidige trend van de veldboeketten. Het is een krachtige en sprekende bloem, die door haar subtiele schoonheid direct opvalt. De bloem heeft een exclusief karakter, hierdoor is deze zeer geliefd bij bloemisten en echte vakmensen.

Op het eerste gezicht lijkt de Scabiosa een fijn en fragiel bloemetje, waardoor je denkt dat deze niet zo lang zal blijven staan. Maar schijn bedriegt! Dit leuke vrolijke zomerbloemetje is juist heel sterk en heeft een prachtig vaasleven.  Bij ons op het Podium heeft zij ruim een week prachtig gestaan en dat bij de extreem warme temperaturen, waar we deze week mee te maken hadden. Het product heeft veel water nodig, waardoor je ze beter niet droog kunt vervoeren.

Ook een uitgebloeide Scabiosa heeft nog sierwaarde. Na de bloei ontstaan er op de plant ruwe zaadbollen die krachtig staan in een stoer boeket. Deze zijn ook uitermate geschikt in excentriek bloemwerk. Ook omdat deze droog goed verwerkt kunnen worden. Zowel de een- als meerderjarige planten geven deze grappige bolletjes na hun bloei. Pieter verkoopt deze soorten niet, omdat hij de ‘levende’ Scabiosa’s veel mooier vindt.

In de spotlights van het FloraPodium deze week staat de Scabiosa Caucasica ‘Davida’. Dit soort is ontstaan uit Pieters eigen veredelde soorten van de meerderjarige plant. Dit jaar is deze variëteit voor het eerst op de markt. Davida is afkomstig van de meerjarige plant en  is vernoemd naar de dochter van Pieter en Annemieke. De bloem van deze Scabiosa is uitzonderlijk groot en de bloem heeft een lichte ultraviolette kleur.

Pieter teelt zijn Scabiosa’s buiten op het land op ca. drie hectare grond. Deze Scabiosa’s worden in de volle grond in de open lucht geteeld en zijn verkrijgbaar van juni tot eind oktober. Om het seizoen te verlengen, is Pieter sinds 2016 ook begonnen met de teelt in Portugal. Hierdoor zijn de snijbloemen al vanaf februari verkrijgbaar. Nu is het zijn uitdaging om de kwaliteit van de Portugese teelt precies hetzelfde te krijgen als de bloemen van de Nederlandse teelt. De teelt is gebonden aan gebieden met een arme (vaak) zandgrond. De Scabiosa gedijt namelijk het beste in een doorlatende grond. De bloemen staan in de twee landen onder de zelfde omstandigheden in de grond, maar de weersomstandigheden zijn uiteraard toch weer anders.

Het telen van de Scabiosa is moeilijk, omdat de teelt aan bepaalde eisen moet voldoen. Het is bijvoorbeeld moeilijk om de plant gezond en vitaal te houden zodat zich grote en mooie bloemen ontwikkelen. Hoe Pieter hiermee omgaat, blijft het geheim van de smid. Pieter probeert geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken, maar heeft veel last van Trips. Dit zijn microscopisch kleine beestjes die de bloemknopjes opeten waardoor de Scabiosa niet kan uitgroeien tot een mooie volwaardige bloem. Alleen hiertegen moet af en toe gespoten worden.

Het vermeerderen van de meerjarige Scabiosa vindt plaats door de wortels te scheuren. Dit betekent dat je planten met genoeg wortels uit elkaar trekt, om zo twee of meerdere planten te krijgen. Het vermeerderen van planten gaat op deze manier langzaam. Het duurt soms wel 20 jaar voordat een nieuw soort op de markt kan komen. De eenjarige Scabiosa daarentegen, wordt via zaad vermeerderd, wat het veredelen veel gemakkelijker maakt. Van de eenjarige komen dan ook veel sneller nieuwe soorten op de markt, in beduidend andere kleuren.

Het veredelen en kruisen van de Scabiosa doet Pieter zelf in het laboratorium. De nieuwe soorten die hij teelt, zijn dan ook eigen kruisingen. Deze soorten heeft hij onder andere vernoemd naar zijn kinderen. Als resultaat van het kruisen, hebben ze in 2015 vier nieuwe cultivars op de markt geïntroduceerd. Deze variëteiten zijn vanaf eind mei tot en met november in kleine aantallen verkrijgbaar. Dit zijn echter alleen kruisingen uit de meerderjarige bloemen. Omdat de eenjarige Scabiosa’s gevulde bloemen hebben met mooie kleuren, heeft Pieter geprobeerd de meerjarige met de eenjarige te kruisen. Het is de uitdaging voor Pieter om toch de kleuren van de eenjarigen door te voeren in de kleuren van de meerjarige soorten. Pieter heeft bijvoorbeeld al geprobeerd om door middel van bestralen de kleursamenstellingen te veranderen. Helaas zonder resultaat. Maar…. Pieter geeft niet op, want uiteindelijk móet het lukken!

FloraPodium, 25 juli 2018